Nepal in Data (NiD) is an open data and statistics portal developed by Bikas Udhyami, a social innovation hub, to make development data and statistics on Nepal from 1950 to present available and accessible to wide audience. The portal aims to serve as a single point of entry from where users can access, interact with, compare and use data and statistics relating to different aspects of Nepal’s development. 

Nepal has a rich history as a nation and has undergone many changes since it became a democracy in the 1950’s. At the same time, the country continues to face many development challenges including those related to poverty, governance, economic development, environment, access to justice and gender and social inclusion. Keeping track of Nepal’s development trajectory and progress towards development outcomes, however, is not easy. While there is a significant amount of data and statistics being generated, most of the data and statistics are difficult to access and use and are not in open format. Available data and statistics are scattered in different places and there is no central place where data and statistics on different sectors can be accessed, compared and analyzed to connect the dots of development and can be used for evidence based policy and decision-making, development programming, research and monitoring and evaluation.

The data and statistics on the Nepal in Data portal have been collected from a wide range of publically available government sources including websites, publications and reports by the Government of Nepal. A glossary on the portal acknowledges and provides details on specific sources used.

The datasets made available through Nepal in Data are licensed through the Creative Commons Attribution International License 4.0

Nepal in Data is the starting point of a journey to make data and statistics more available and accessible for everyone in Nepal. Data in itself is raw and needs be analyzed in order to have meaning. The Nepal in Data team will analyze data and convert it into easy to understand statistics that interpret and summarize the meaning of data, which will be made available through the portal.

In order for data and statistics to become truly accessible, the Nepal in Data team will enhance data literacy by building capacity to use and analyze data and statistics, developing infographics and working with stakeholders to address specific data and statistical needs so that they can understand and use data and statistics in meaningful ways in their work and lives. 

Development statistics is the use of statistics to understand the political, economic, social, cultural and other dimensions of a country's development, their interrelatedness and interdependency with external factors.  

Data literacy is the ability to read, build knowledge from data, and to communicate that meaning to others.

नेपाल इन डाटा (तथ्यांकमा नेपाल)

परिचय

नेपाल इन डाटा सोसियल इनोभेसन हबको रूपमा काम गरिरहेको संस्था विकास उद्यमीद्वारा सञ्चालित खुला तथ्याङ्क पोर्टल हो । पोर्टलले नेपालमा बि.सं. २००७ देखि हालसम्म सरकारले उपलब्ध गराएका तथ्याङ्कहरूलाई आम सर्वसाधारणको सहज पहुँचमा पुर्याउने मुख्य उद्देश्य लिएको छ । यसमा प्रयोगकर्ताले तथ्याङ्कहरू हेर्न, तुलना गर्न र आवश्यकता अनुसार विभिन्न स्वरूपमा प्रयोग गर्न सक्नेछन् ।

वि.सं. २००७ मा आएको प्रजातन्त्र र त्यसपछिका विभिन्न परिवर्तनहरू संगालेर नेपालले एक प्रजातान्त्रिक मुलुकका रूपमा छुट्टै इतिहास बनाएको छ । तर त्यसका बावजुद पनि मुलुक अझै विकासका चुनौतीहरू जस्तै गरिबी, सुशासन, आर्थिक विकास, स्वच्छ वातावरण, न्यायमाथि पहुँच र लैङ्गिक तथा सामाजिक समावेशीता जस्ता समस्याहरूसँग जुधिरहेको अवस्था छ। हालसम्म भएका विकासका सबै उपलब्धिको तथ्याङ्क राख्नु सजिलो काम होइन । तथ्याङ्क उपलब्ध छन् र उपलब्ध तथ्यांकहरू पनि सर्वसाधारणहरूको सहज पहुँचमा छैनन् । भएका तथ्याङ्कहरू पनि सरल तरिकाले बुझ्न र प्रयोग गर्न नसकिने अवस्थामा रहेका छन् । छरिएर रहेका त्यस्ता तथ्याङ्कलाई एकै ठाँउमा राख्ने कुनै केन्द्रीकृत संयन्त्र छैन । छरिएर रहेका त्यस्ता विभिन्न क्षेत्रका तथ्याङ्कहरूलाई सहज रूपमा एकैपटक¸ एकैठाउँमा प्राप्त गर्न सकिने स्वरूपमा ल्याउनु नै नेपाल इन डाटाको अभीष्ट हो । यसले तथ्यसम्मत नीति तथा योजना निर्माण, निर्णय निर्माण, अध्ययन-अनुसन्धान, अनुगमन तथा मूल्याङ्कन आदि विभिन्न प्रयोजनका लागि तथ्याङ्क उपलब्ध गराएर सहयोग गर्छ ।

नेपाल इन डाटा पोर्टलमा उपलब्ध सबै सूचना र तथ्याङ्कहरू नेपाल सरकारका विभिन्न स्रोतहरू जस्तै वेबसाइट, प्रकाशन र प्रतिवेदनहरूबाट सङ्कलन गरिएका हुन् । पोर्टलले उपलब्ध गराउने हरेक तथ्याङ्कमा स्रोत तथा विवरण प्रदान गरिएको छ।

पोर्टलमा उपलब्ध डाटासेटहरू Creative Commons Attribution International License 4.0 अन्तर्गत सुरक्षित गरिएका छन् ।

नेपालमा उपलब्ध तथ्याङ्कहरु सबै नागरिकका लागि सहज र सुलभ तवरबाट उपलब्ध गराउने वृहत् यात्राको पहिलो पाइला मात्र हो। तथ्याङ्क सार्वजनिक हुनु आफैँमा सम्पूर्ण कार्य हैन; यो सफल त्यतिबेला मात्र हुन्छ जब तथ्याङ्कलाई प्रयोगमा ल्याउनको लागि प्रशोधन र विभिन्न तरिकाबाट विश्लेषण गरिन्छ। यस टिमले उपलब्ध तथ्याङ्कहरुको प्रशोधन र विश्लेषण दुबै गरी वेबसाइटको माध्यमबाट सबैको पहुँचमा पुर्याउँछ।

तथ्यांङ्कमा सबैको सहज पहुँच निर्माण गर्नेमा मात्र सीमित नभई टिमले तथ्याङ्क साक्षरता बढाउनको लागि पनि विभिन्न कार्य गर्छ। तथ्याङ्कमा आधारित भएर इन्फोग्राफिक्स निर्माण गर्ने तथा सरोकारवालासँगको सहकार्यबाट तथ्याङ्कको बारेमा जानकारी दिँदै विकासका आयाममा जानकारी दिने कार्य गर्छ। वेबसाइटमा उपलब्ध सामाग्रीको उच्चतम प्रयोग तथा तथ्याङ्क आवश्यक पर्नेले विभिन्न प्रयोजनको लागि प्रयोग गर्न सहज बनाउने उद्देश्यका साथ विभिन्न सचेतना कार्यक्रमहरु पनि यसले गर्दछ।

“विकास तथ्याङ्क राष्ट्र विकासका राजनैतिक, आर्थिक, सामजिक, सांस्कृतिक र अन्य पक्षबीच आन्तरिक-बाह्य, परस्पर-अन्तर सम्बन्धका साथै निर्भरतालाई तथ्याङ्कको माध्यमबाट प्रस्तुत गर्नु हो ।”  

“तथ्याङ्कलाई पढ्न सक्ने, त्यसबाट ज्ञानको विकास गरी अरूलाई सन्देश प्रबाह गर्न सक्ने क्षमतालाई तथ्याङ्क साक्षरता भनिन्छ ।”